Nieuwe toiletgroepen in het Gorcums Museum

Gepubliceerd op 24 augustus 2023 om 13:35

De toiletgroepen in het Gorcums Museum waren toe aan vernieuwing. Gezien het semi-openbare karakter en de functie van het monumentale pand op de Grote Markt vond de gemeente dat juist hier een kunsttoepassing op zijn plek zou zijn. 

Ontwerper Esther Derkx verbond het functionele met het kunstzinnige van het Gorcums Museum en zorgde voor een complete metamorfose, van tegels tot wastafels en toiletten. Op donderdag 7 september vindt in besloten comité de feestelijke oplevering plaats en geeft de kunstenares toelichting op haar werk.

TATTOOtoilet in de persoon van Esther Derkx maakte het ontwerp voor de toiletgroepen in samenspraak met de gemeente Gorinchem maar kreeg al snel de vrije hand. Om inspiratie op te doen kreeg ze een rondleiding van junior conservator Helin Tazelaar langs een aantal werken uit het museum. Drie thema’s kwamen hieruit boven drijven; de stad, het water en vergezichten.
“Door mijn voorliefde voor grafische technieken is mijn keuze gevallen op een zestal etsen met Gorinchem als onderwerp. ‘Het ambachtelijke van deze techniek kan wondermooi samensmelten met de moderne computer gegenereerde rasters waarmee ik illustreer. Binnen de tegelvlakken- en met het lijnenspel van de voegen ben ik gaan componeren.”, aldus Esther Derkx

Elke toiletgroep heeft zijn eigen sfeer gekregen. In het voormalige damestoilet wordt het thema ‘stad’ uitgewerkt. Hier speelt Hugo de Groot verstoppertje met de bezoeker. Het voormalige herentoilet is omgetoverd in een zeelandschap met fragmenten van schepen en de bliek (symbool voor de Gorcummer). In het mindervalidentoilet kun je Gorinchem vanuit de lucht bekijken en vliegt de zwaan, zoals het verhaal gaat, naar de plek waar Gorinchem opgericht is.

Niet alleen het uiterlijk van de toiletten zijn vernieuwd, maar ook de benaming. Zo wordt er gesproken over een voormalig dames- en herentoilet. De toiletten worden namelijk niet meer op gender aangeduid, maar op de functie. De complete metamorfose is met de verandering van benaming compleet.

Ontwerper Esther Derkx is zelfstandig ondernemer en specialiseerde zich in het maken van illustraties voor sanitair. Haar bedrijf TATTOOtoilet verwerkt de illustraties tot keramische transfers die in de keramiekoven ingebrand worden op wastafels en toiletten. Tegels worden geprint, ingebrand en stuk voor stuk genummerd zodat de afbeelding als een puzzel in elkaar kan worden gelegd. Dit zorgde voor een fijne samenwerking met aannemer Ouwehand die in tegelzetter Kees van der Wiel een vakman vond.

De drie toiletgroepen worden frequent gebruikt door bezoekers van het Gorcums Museum, het inpandige restaurant ‘t Oude Stadthuys én bij activiteiten op het marktplein. Ook de vele toeristen die de stad bezoeken maken bij het bezoek aan het VVV graag een sanitaire stop voordat ze de stad gaan verkennen.

foto: Bob Karhof