In vervolg op onderstaand bericht
archieffoto Nieuwsblad: Gilles van Helden
Een week geleden vroeg het bestuur van de Gorcumse Poëzieroute in de media wie van de lezers de naam wist van de dichter van het protestgedicht ‘Gorcums Smalste Huisje!’, dat toen als de 40 e locatie van de route werd onthuld aan de muur van het pand Kalkhaven 33. Met het toornige gedicht protesteerde de onbekend dichter G. tegen de sloop van het kleinste pandje van de stad in het Nieuwsblad voor Gorinchem en Omstreken in de zomer van 1961.
Maar wie was nou die ‘G.’? Al na een paar dagen reageerde René van Dijk van het Regionaal Archief: ‘Wie G. was kan ik u zo zeggen’. Achter dat initiaal gaat de naam Gilles van Helden schuil. ‘Zijn rijmpjes, zoals hij ze zelf aanduidde, verschenen van 1947 tot zijn overlijden en zijn aanwezig in het Regionaal Archief Gorinchem, in plakboeken die 5 archiefdozen in beslag nemen. Het Unitas-clublied is ook van zijn hand’.
Een dag later ging Tom Zijlstra, voorzitter van de Poëzieroute, in het
Archief kijken. Hij viel van de ene verbazing in de andere. Er stond een
kar klaar met 5 kloeke dozen met honderden gedichten van Gilles van
Helden, tot 1979 gepubliceerd in het toenmalige Nieuwsblad en andere
periodieken. Van Helden zag overal poëzie in. Hij kritiseerde niet alleen de
sloop van Het Smalste Huisje, maar bijvoorbeeld ook de plannen om de
Lingehaven te dempen en geselde met felle rijmen de bestuurders die dat
wilden. Van Helden was politieman, officier in de Orde van Oranje Nassau
en bovendien 'begiftigd' met de Zilveren Erepenning van de stad
Gorinchem'. Bovendien was hij jarenlang medewerker van de RANO-
ziekenhuisomroep.
Twee weken na de publicatie van zijn boze gedicht werd het smalste huisje
van Gorcum gesloopt. Waarom moest dat eigenlijk? In de jaren 50 was
het mini-huisje onbewoonbaar verklaard. Het had grote gebreken zoals
blijkt uit een document dat ook in het Archief zit: onder andere ernstige
vochtigheid, een lekkend dak, een verkeerde ligging van het privaat,
onvoldoende verdiepinghoogte en het was brandgevaarlijk. Bovendien
moest het wijken voor de nieuwbouw van een appartementenflat.
In het archief van voetbalvereniging, waar Gilles van Helden erelid van
was, vond de Poëzieroute een foto van hem, die uit de jaren 70 stamt. Hij
overleed in 1979 op 79-jarige leeftijd in Arnhem.
Op de Kalkhaven staat nieuwste gedicht van de Poëzieroute
Op vrijdagmiddag 27 oktober werd op Kalkhaven 33 het nieuwste gedicht van de Gorcumse Poëzieroute aan de muur bevestigd. Het is een vlammend protest tegen de sloop van het smalste huisje van de
stad in 1961. Dat was toen nummer 31, op de plek waar nu een appartementengebouw staat met op de begane grond de
huisartsenpraktijk.
Het pandje zag eruit als een kabouterhuisje. Hier stonden ooit meer van die huisjes, waar arme zalmvissers met vaak grote gezinnen woonden, maar dit was de kleinste. Het protestgedicht verscheen op 12 juli 1961 in het toenmalige Nieuwsblad voor Gorinchem en Omstreken, ondertekend door ene G.
(meer tekst onder foto)
Het is het bestuur van de Poëzieroute helaas niet gelukt de identiteit van deze G. te achterhalen. Wanneer er iemand is die het wel weet, dan hoort het bestuur van de Poëzieroute dat graag (info@poezieroute.nl). Het hartstochtelijke pleidooi voor behoud van het smalste huisje mocht niet baten; een paar weken later werd het gesloopt. Wanneer er iemand is die wel weet wie G. is of was, hoort het bestuur dat graag (info@poezieroute.nl).
Dit nieuwe gedicht is het veertigste in de route. Het kreeg nummer 26a, tussen de nummers 26 en 27. Het bestuur van de Gorcumse Poëzieroute is er trots op dat met de plaatsing van dit gedicht de herinnering aan het smalste huisje van de stad levend blijft.
